Dokumentoj de la Dua Vatikana Koncilio  
 

DEKRETO PRI LA EKUMENISMO

 

UNITATIS REDINTEGRATIO - RESTARIGO DE UNUECO

 

 

 

PAŬLO, LA EPISKOPO.

servanto de la servantoj de Dio, kun la Patroj

de la Sankta Koncilio je ĉiama memorigo

 

ENKONDUKO

 

1. Antaŭenigi la restarigon de la unueco inter ĉiuj kristanoj estas unu el la ĉefaj celoj de la sankta Ekumena Koncilio Vatikano la Dua. De Kristo Sinjoro la Eklezio estis fondita unu kaj ununura, tamen multnombraj kristanaj Komunumoj prezentas sin al la homoj kiel la veran heredaĵon de Jesuo Kristo. Ĉiuj, ververe, asertas ke ili estas disĉiploj de la Sinjoro, sed ili havas malsamajn opiniojn kaj iras laŭ malsamaj vojoj, kvazaŭ Kristo mem estus dividita (1). Tia divido ne nur kontraŭas malkaŝe la volon de Kristo, sed ĝi ankaŭ estas skandalo al la mondo, kaj damaĝas la plejsanktan aferon, la predikadon de la Evangelio al ĉiu kreitaĵo.

 

Nu, la Sinjoro de la jarcentoj, kiu daŭrigas saĝe kaj pacience la planon de sia graco favore al ni pekuloj, lastatempe komencis enfluigi pli abunde en la kristanojn dividitajn inter si la koran kulpagnoskon kaj la unuiĝo-deziron. Ĉie, multaj homoj estis tuŝitaj de ĉi tiu graco, kaj ĉe niaj disiĝintaj gefratoj ankaŭ naskiĝis, peo graco de la Sankta Spirito, iu movado kiu ĉiutage plivastiĝas por la restarigo de la unueco de ĉiuj kristanoj.

En ĉi tiu movado por la unueco, kiu denove estas nomata ekumena, partoprenas tiuj, kiuj alvokas la Triunuon kaj agnoskas Jesuon kiel Sinjoron kaj Savanton, kaj ne nur individue sed ankaŭ kuniĝinte en komunumoj, en kiuj ili aŭskultis la Evangelion, kaj kiujn ili nomas sia Eklezio kaj la Eklezio de Dio. Preskaŭ ĉiuj, tamen, kvankam en malsama maniero, aspiras al Eklezio de Dio unueca kaj videbla, kiu estu ververe universala kaj sendita al la tuta mondo, por ke la mondo konvertiĝu al la Evangelio kaj tiamaniere saviĝu, por la gloro de Dio.

Tial ĉi tiu sankta Koncilio, konsiderante kun ĝojo ĉiujn ĉi aferojn, jam deklarinte la doktrinon pri la Eklezio, movata de la deziro restarigi la unuecon inter ĉiuj disĉiploj de Kristo, nun volas proponi al ĉiuj katolikoj la helpilojn, la orientiĝojn kaj la manierojn, per kiuj ili mem povu respondi al ĉi tiu alvokiĝo kaj al ĉi tiu dia graco.

 

ĈAPITRO I

 

KATOLIKAJ PRINCIPOJ PRI LA EKUMENISMO

 

Unueco kaj ununureco de la Eklezio

 

2. En tio montriĝis la amo de Dio por ni, ke la solenaskita Filo de Dio estis sendita de la Patro en la mondon por ke li, fariĝinte homo, per la Elaĉeto regeneru la homaron kaj ĝin kunigu en unuecon (2). Kaj li, antaŭ ol oferi sin sur la kruco-altaro kiel senmakulan viktimon, preĝis al la Patro pro la kredantoj, dirante: «por ke ili ĉiuj estu unu; kiel Vi, Patro, estas en mi, kaj mi en Vi, tiel ili ankaŭ estu unu en ni; por ke la mondo kredu, ke Vi min sendis». (Joh 17,21), kaj starigis en sia Eklezio la mirindan sakramenton nome Eŭkaristion, per kiu la unueco de la Eklezio estas signifata kaj realigata. Li donis al siaj disĉiploj la novan ordonon de reciproka amo (3) kaj promesis la Spiriton Parakleton (4), kiu restu kun ili por ĉiam, Sinjoro kaj viviganto.

Suprenlevite poste sur la krucon kaj glorigite, la Sinjoro Jesuo elverŝis la promesitan Spiriton, per kiu li alvokis kaj kunigis en la unuecon de kredo, espero kaj karitato la Popolon de la Nova Interligo, kiu estas la Eklezio, kiel instruas la Apostolo: «Estas unu korpo, kaj unu Spirito, kiel ankaŭ vi estas vokitaj en unu espero de via voko; unu Sinjoro, unu fido, unu bapto» (Efe 4, 4-5). Fakte, «ĉiuj el vi, kiuj al Kristo baptiĝis, surmetis al si Kriston [...] ĉar vi ĉiuj estas unu en Kristo Jesuo» (Gal 3, 27-28). La Sankta Spirito kiu loĝas en la kredantoj kaj plenigas kaj regas la tutan Eklezion, estigas ĉi tiun mirindan komunecon de la fideluloj, kaj ilin ĉiujn kunigas tiel intime en Kristo, ke li estas la principo de la unueco de la Eklezio. Li realigas la diversecon de gracoj kaj de oficoj (5), kaj pliriĉigas la Eklezion de Jesuo Kristo je diversaj funkcioj, «por perfektigo de la sanktuloj, por la laboro de pastrado, por la konstruo de la korpo de Kristo» (Efe 4, 12).

 

Por starigi ĉie ĝis la plenumiĝo de jarcentoj ĉi tiun sian sanktan Eklezion, Kristo konfidis al la dekduo la oficon instrui, regi kaj sanktigi (6). El ili, Li elektis Petron, sur kiu, post lia kredo-konfeso, li decidis konstrui Sian Eklezion; al tiu li promesis la ŝlosilojn de la ĉiela regno (7) kaj al tiu, post lia amo-konfeso, li konfidis ĉiujn siajn ŝafojn por ke tiu ilin firmigu je la kredo (8) kaj paŝtu ilin en perfekta unueco (9), dum Kristo mem restas eterne la fundamenta angula ŝtono (10) kaj la paŝtisto de niaj animoj (11).

 

Jesuo Kristo volas, ke Sia Popolo, per la fidela predikado de la Evangelio, per la disdonado de la sakramentoj kaj per la amema regado de la Apostoloj kaj ties posteuloj, nome la Episkopoj kun ĉekape la posteulo de Petro, sub la agado de la Sankta Spirito kresku kaj pliperfektigu sian komunecon en la unueco: en la konfeso de ununura kredo, en la komuna celebrado de la dia kulto kaj en la frateca konkordo de la Dia familio. Tiel, la Eklezio, ununura ŝafaro de Dio, kiel signo starigita inter la gentoj (12), metante je la servo de la tuta homaro la Evangelion de la paco (13), plenumas en la espero sian pilgrimon al la celo de la ĉiela patrujo (14).

 

Tiu ĉi estas la sankta mistero de la unueco de la Eklezio, en Kristo kaj per Kristo, dum la Sankta Spirito realigas la diversecon de la oficoj. La plej alta modelo kaj principo de ĉi tiu mistero estas la unueco en la Triunueco de la Personoj de ununura Dio, Patro kaj Filo en la Sankta Spirito.

 

Rilatoj de la disiĝintaj gefratoj kun la katolika Eklezio

3. En tiu ĉi unueca kaj ununura Eklezio de Dio, jam ekde la plifruaj tempoj estiĝis kelkaj disiĝoj (15), kiujn la Apostolo kondamnis per akraj vortoj (16), sed en la sekvaj jarcentoj naskiĝis pli ampleksaj malkonsentoj, kaj rimarkindaj komunumoj disiĝis de la plena komuneco kun la katolika Eklezio, kelkfoje pro kulpo de homoj el ambaŭ flankoj. Tamen, kiuj nun naskiĝas kaj estas instruataj en la kredo de Kristo en tiaj komunumoj, tiuj ne povas esti akuzataj pri peko de disiĝo, kaj la katolika Eklezio brakumas ilin per frateca respekto kaj amo. Fakte, kiuj kredas en Kristo kaj ricevis validan bapton, tiuj estas starigitaj en ia komuneco, kvankam neperfekta, kun la katolika Eklezio. Tutcerte, la diverĝoj ekzistantaj diversmaniere inter ili kaj la katolika Eklezio – ĉu en doktrinaj aferoj kaj kelkfoje ankaŭ en disciplinaj aferoj, ĉu rilate al la strukturo de la Eklezio – konsistigas nemalmultajn obstaklojn, foje seriozajn, al la plena eklezia komuneco. La ekumena movado celas ĝuste ilim superi. Tamen, justigitaj en la bapto per la kredo, ili estas alkalkulitaj al Kristo (17) kaj, pro tio, rajte ili estas honorataj per la nomo kristanoj, kaj juste ili estas agnoskataj de la gefiloj de la katolika Eklezio kiel gefratoj en la Sinjoro (18).

 

Krome, el la elementoj aŭ donoj de kies tuto la Eklezio mem estas konstruata kaj vivigata, kelkaj kaj eĉ multaj kaj elstaraj povas troviĝi ekster la videblaj limoj de la katolika Eklezio: la skribita vorto de Dio, la vivo de la graco, la fido, la espero kaj la karitato, kaj aliaj internaj donacoj de la Sankta Spirito kaj videblaj elementoj. Ĉio ĉi, kio venas de Kristo kaj kondukas al Kristo, apartenas rajte al la ununura Eklezio de Kristo.

 

Ankaŭ nemalmultaj sanktaj agadoj de la kristana religio estas plenumataj de la gefratoj disiĝintaj de ni, kaj tiuj en diversaj manieroj, laŭ la malsimila kondiĉo de ĉiu Eklezio aŭ Komunumo, povas sendube produkti la vivon de la graco, kaj devas esti dirataj taŭgaj por malfermi la aliron al la komuneco de saviĝo.

 

Tial, ĉi tiuj disiĝintaj Eklezioj (19) kaj Komunumoj, kvankam ni kredas ke ili havas iajn mankojn, en la mistero de la saviĝo tute ne estas senigitaj je signifo kaj valoro. La Spirito de Kristo, ja, ne rifuzas utiligi ilin kiel ilojn de saviĝo, kies forto devenas de la pleneco mem de la graco kaj de la vero, kiu estis konfidita al la katolika Eklezio.

 

Tamen, la gefratoj disiĝintaj de ni, ĉu la individuoj ĉu ties Komunumoj kaj Eklezioj, ne ĝuas tian unuecon, kiun Jesuo volis abunde donaci al ĉiuj, kiujn Li regeneris kaj kunvivigis por formi unu solan korpon en la perspektivo de nova vivo, unuecon atestatan de la Sankta Skribo kaj de la respekteginda Tradicio de la Eklezio. Fakte, nur per la katolika Eklezio de Kristo, kiu estas la ĝenerala ilo de saviĝo, oni povas atingi la tutan plenecon de la savaj rimedoj. Vere ni kredas, ke la Sinjoro konfidis ĉiujn trezorojn de la Nova Interligo nur al la apostola kolegaro kun ĉekape Petro, kun la celo starigi la ununuran korpon de Kristo sur la tero, al kiu devas esti plene enkorpigitaj ĉiuj, kiuj iel jam apartenas al la Popolo de Dio. Tiu ĉi Popolo, kvankam daŭre elmetita al la peko en siaj membroj dum daŭras ĝia surtera pilgrimado, tamen kreskas en Kristo, kaj estas milde kondukata de Dio, laŭ Liaj misteraj planoj, ĝis tiam, kiam ĝi ĝoje atingos la tutan plenecon de la eterna gloro en la ĉiela Jerusalemo.

 

La ekumena movado

 

4.  Ĉar hodiaŭ, sub la blovo de la graco de la Sankta Spirito, en pluraj mondopartoj oni strebas, per la preĝado, per la vortoj kaj per la agoj, alproksimiĝi al tiu plena unueco, kiun Jesuo Kristo volas, ĉi tiu sankta Koncilio instigas ĉiujn katolikajn fidelulojn, por ke ili, rekonante la signojn de la tempoj, fervore partoprenu en la ekumena agado.

 

Per la nomo «ekumena movado» oni komprenas la agojn kaj iniciatojn, kiujn oni estigas kaj ordigas por akceli la unuecon de la kristanoj, laŭ la diversaj bezonoj de la Eklezio kaj laŭ la cirkonstancoj. Tiel, unualoke, ĉiuj klopodoj por forigi vortojn, juĝojn kaj agojn, kiuj ne respegulas kun justeco kaj vereco la kondiĉon de la disiĝintaj gefratoj, kaj tial igas pli malfacilaj la reciprokajn rilatojn kun ili. Poste, la «dialogo» plenumata de eminentuloj taŭge klerigitaj, en kunvenoj okazigataj laŭ religia intenco kaj spirito inter kristanoj el diversaj Eklezioj aŭ komunumoj, en kiuj ĉiu eldiras pli profunde la doktrinon de sia komunaĵo kaj prezentas klare ĝiajn karakterizojn. Per ĉi tiu dialogo, ja, ĉiuj akiras pli veran konon kaj pli justan estimon pri la doktrino kaj la vivo de ĉiu komunaĵo. Krome, tiuj komunaĵoj atingas pli ampleksan kunlaboron en ĉiu ajn devo postulata de ĉiu kristana konscienco por la komuna bono, kaj ankaŭ povas, laŭokaze, kuniĝi por kune preĝi. Fine, ĉiuj ekzamenas sian fidelecon al la volo de Kristo pri la Eklezio kaj, laŭdeve, entreprenas vigle la agadon de renovigo kaj de reformo.

 

Ĉiuj ĉi tiuj aferoj, kiam ili estas plenumataj kun prudento kaj konstanteco de la fideluloj de la katolika Eklezio sub la viglado de la paŝtistoj, kontribuas antaŭenigi la justecon kaj la veron, la konkordon kaj la kunlaboron, la fratecan karitaton kaj la unuiĝon. Per ĉi tiu vojo iom post iom, post supero de la obstakloj, kiuj malpermesas la perfektan eklezian komunecon, ĉiuj kristanoj, en la ununura  celebro de Eŭkaristio, troviĝos kuniĝintaj en tiu unueco de la ununura Eklezio, kiun ekde la komenco Kristo donacis al Sia Eklezio, kaj kiun ni kredas ekzistanta, sen ebleco perdiĝi, en la katolika Eklezio, kaj pri kiu ni esperas, ke ĝi kreskos ĉiutage ĝis la konsumiĝo de la jarcentoj.

 

Estas klare, ke la agado de pretiĝo kaj repaciĝo de la unuopuloj kiuj deziras la plenan katolikan komunecon estas, laŭ sia naturo, malsama ol la ekumena iniciato; tamen, ekzistas nenia opozicio inter ili, ĉar ili ambaŭ devenas de la admirinda Dia Providenco.

 

La katolikaj fideluloj, en la ekumena agado, montru sin senhezite zorgoplenaj pri la disiĝintaj gefratoj, preĝante por ili, parolante kun ili pri la aferoj de la Eklezio, farante la unuajn paŝojn voje al ili. Antaŭ ĉio, ili mem devas kun sincereco kaj diligento konsideri tiujn aferojn, kiujn en la katolika familio mem oni devas renovigi, por ke ties vivo donu ateston pli fidelan kaj klaran pri la doktrino kaj la institucioj transdonitaj de Kristo per la Apostoloj.

 

Fakte, kvankam la katolika Eklezio estis riĉigita de la tuta vero revelaciita de Dio kaj de ĉiuj rimedoj de la graco, tamen ties membroj ne utiligas ilin por vivi kun la tuta laŭdeva fervoro. El tio rezultas, ke la vizaĝo de la Eklezio malplimulte brilas antaŭ la gefratoj de ni disiĝintaj kaj la tuta mondo, kaj la kresko de la regno de Dio estas malakcelata. Tial ĉiuj katolikoj devas strebi al la kristana perfekteco (20) kaj, ĉiu laŭ sia propra kondiĉo, devas klopodi, ke la Eklezio, portante en sia korpo la humilecon kaj la sinoferon de Jesuo (21), puriĝu kaj renoviĝu ĉiutage, ĝis kiam Kristo ĝin prezentigos al Si glore, sen makuloj kaj sen haŭtofaldoj (22).

 

En la Eklezio ĉiuj, laŭ la tasko donita al ĉiu jen en la malsimilaj formoj de la spirita vivo kaj de la disciplino, jen en la diverseco de la liturgiaj ritoj, kaj eĉ en la teologia prilaboro de la revelaciita vero, kvankam gardante la unuecon en la necesaj aferoj, konservu la laŭdevan liberecon; en ĉio, krome, ili praktiku la karitaton. Ĉar tiel agante ili plibone manifestos ĉiutage la veran katolikecon kaj kune la apostolecon de la Eklezio.

 

Aliflanke, estas necese, ke la katolikoj rekonu kun ĝojo kaj estimu la valorojn vere kristanajn, devenantajn de la komuna havaĵo, kiuj troviĝas ĉe la gefratoj disiĝintaj de ni. Estas juste kaj save rekoni la riĉaĵojn de Kristo kaj la virtajn verkojn en la vivo de la aliaj, kiuj atestas pri Kristo, foje ĝis la sangoelverŝo: ĉar Dio estas ĉiam mirinda kaj devas esti admirata en Siaj verkoj.

 

Nek oni devas forgesi, ke ĉio realigata en la disiĝintaj gefratoj de la graco de la Sankta Spirito povas ankaŭ kontribui al nia edifo. Ĉio kio estas vere kristana neniel kontraŭstaras la verajn bonojn de la fido kun ĝi kunligitajn, eĉ ĝi ĉiam povas efiki, ke la mistero mem de Kristo kaj de la Eklezio estu pli perfekte atingita.

 

Tamen, la disiĝoj de la kristanoj malpermesas ke la Eklezio realigu la plenecon de la katolikeco kiu estas propra al ĝi en tiuj gefiloj, kiuj certe estas al ĝi kuniĝintaj per la bapto, sed estas disiĝintaj de ĝia plena komuneco. Krome, al la Eklezio fariĝas pli malfacile esprimi laŭ ĉiuj aspektoj la plenan katolikecon en la vivrealoj.

 

Tiu ĉi sankta Koncilio konstatas kun ĝojo, ke la partopreno de la fideluloj en la ekumena agado kreskas ĉiutage, kaj rekomendas ĝin al la Episkopoj el ĉiuj mondopartoj, por ke ĝi estu fervore antaŭenigata kaj de ili prudente gvidata. 

 

 

ĈAPITRO II

 

LA PRAKTIKO DE EKUMENISMO

 

Unuiĝo devas interesi ĉiujn

 

5. La zorgo pri restarigo de unueco koncernas la tutan Eklezion, tiel la fidelulojn kiel la paŝtistojn, kaj tuŝas ĉiun laŭ ties eblecoj, tiel en la ĉiutaga kristana vivo, kiel en la teologiaj kaj historiaj studoj. Ĉi tiu zorgo montras jam kelkmaniere la fratan ligon ekzistantan inter ĉiuj kristanoj, kaj kondukas al la plena kaj perfekta unueco, laŭ la plano de la boneco de Dio.

 

La reformo de la Eklezio

 

6. Ĉar ĉia renoviĝo de la Eklezio (23) konsistas esence en pli granda fideleco al ties vokiĝo, ĝi estas sendube la kialo de la movado direkte al la unueco. La pilgrimanta Eklezio estas vokata de Kristo al ĉi tiu daŭra reformo, kiun la Eklezio mem, kiel homa kaj tera institucio, ĉiam bezonas. Se do kelkaj aferoj, jen en la moroj jen en la eklezia disciplino kaj ankaŭ en la maniero eldiri la doktrinon - kion oni devas zorge distingi disde la propre dirita kredodepono -estis malpli zorgeme observitaj, sekve de la cirkonstancoj, ili estu oportune restarigataj laŭ la justa kaj laŭdeva ordo. Ĉi tiu renoviĝo, do, havas apartan ekumenan gravecon. Krome, la diversaj manieroj tra kiuj ĉi tiu renovigo de la vivo de la Eklezio jam estas okazanta - kiaj la biblia kaj liturgia movado, la predikado de la Dia vorto kaj la kateĥezo, la apostolado de la laikoj, la novaj formoj de religia vivo, la geedza spiriteco, la doktrino kaj agado de la Eklezio en la socia kampo - devas esti konsiderataj kiel garantioj kaj aŭguroj kiuj feliĉe antaŭanoncas la estontajn progresojn de ekumenismo.

 

La konvertiĝo de la koro

 

7. Ne ekzistas vera ekumenismo sen interna konvertiĝo. Fakte, la deziro al unueco naskiĝas kaj maturiĝas el la renoviĝo de la animo (24), el la sinrezigno kaj el la plena praktikado de la karitato. Tial ni devas petegi de la dia Spirito la gracon de sincera sinrezigno, de humileco kaj mildeco en la servado kaj en la frata anima sindono al la aliaj. “Mi do - diras la Apostolo de la Nacioj -, malliberulo pro la Sinjoro, petegas vin, ke vi iradu inde je la voko, en kiu vi estas vokitaj, kun ĉia humileco kaj mildeco, kun toleremeco, paciencante unu al alia en amo, penante konservi la unuecon de la Spirito en la ligilo de paco” (Efe 4, 1-3). Ĉi tiu admono rilatas precipe al tiuj kiuj estis levitaj al la sankta ordino por daŭrigi la mision de Kriston, kiu “venis inter ni ne por esti servata, sed por servi” (Mat 20,28).

 

Ankaŭ pri la kulpoj kontraŭ la unueco validas la atesto de sankta Johano: “Se ni diras, ke ni ne pekis, ni faras Dion mensoginto, kaj Lia vorto ne estas en ni”. Tial, per humila preĝo, ni petu pardonon al Dio kaj al la disiĝintaj gefratoj, kiel ankaŭ ni pardonas al niaj ŝuldantoj.

 

Ĉiuj fideluloj memoru, ke ili des pli antaŭenigos kaj eĉ travivos praktike la unuecon de la kristanoj, ju pli ili penos vivi pli pure kaj laŭevangelie. Ju pli, fakte, estos strikta ilia kunuleco kun la Patro, kun la Vorto kaj kun la Sankta Spirito, des pli ili povos igi intima kaj facila la reciprokan fratecon.

 

 

La unuiĝo en la preĝado

 

8. Ĉi tiun konvertiĝon de la koro kaj ĉi tiun sanktecon de vivo, kune kun la privataj kaj publikaj preĝoj por la unueco de la kristanoj, oni devas konsideri la animon de la tuta ekumena movado, kaj ilin oni povas ĝuste nomi spirita ekumenismo.

 

Estas ja kutimo por la katolikoj kune trapreĝi la preĝon por la unueco de la Eklezio, per kiu la Savinto mem arde preĝis al la Patro en la antaŭtago de sia morto: “Por ke ĉiuj estu unu” (Joh 17,21).

 

En kelkaj specialaj cirkonstancoj, kiaj la preĝadoj aranĝitaj “por la unueco”, kaj en la ekumenaj kunvenoj, estas permesate, eĉ pli, estas dezirinde, ke katolikoj kuniĝu en preĝado kun la disiĝintaj gefratoj. Tiuj komunaj preĝoj estas sendube tre efika rimedo por petegi la gracon de la unueco, kaj konsistigas aŭtentikan manifestiĝon de la ligoj per kiuj katolikoj restas kunigitaj kun la disiĝintaj gefratoj: “Ĉar kiam du aŭ tri kuniĝas en mia nomo, tiam mi ĉeestas meze de ili” (Mat 18,20).

 

Tamen, ne estas permesate konsideri la «komunecon en la sanktaĵoj», kiel rimedon sendistinge uzeblan por restarigi la unuecon de la kristanoj. Ĉi tiu «komuneco» estas reguligata, ĉefe, de du principoj: esprimi la unuecon de la Eklezio; ebligi la partoprenon en la rimedoj de la graco. Plejofte, ĝi estas malhelpata el la vidpunkto de la esprimo de la unueco; la neceso partoprenigi la gracon kelkfoje ĝin rekomendas. Pri la konkreta agadmaniero, konsidere de ĉiuj tempaj, lokaj kaj personaj cirkonstancoj, prudente decidu la loka episkopa aŭtoritatulo, krom se alie estas dispoziciite de la Episkopara Konferenco, laŭ siaj propraj statutoj, aŭ de la Sankta Seĝo.

 

La reciproka kono

 

9. Estas necese koni la animon de la disiĝintaj gefratoj. Tiucele, estas bezonata la studo, kaj oni devas ĝin praktiki kun lojaleco kaj bonvolo. Katolikoj, taŭge preparitaj, devas akiri pli bonan konon de la doktrino kaj de la historio, de la spirita kaj liturgia vivo, de la religia psikologio kaj de la kulturo specifaj de la gefratoj. Por tiu celo, multe utilas la miksaj kunvenoj, kun ambaŭflanka partopreno, por pridebati precipe teologiajn demandojn, kie ĉiu traktu la alian kiel egalulon, kondiĉe ke la partoprenantoj, sub la viglado de la episkopoj, estu vere kompetentaj. El ĉi tiu dialogo ankaŭ aperos pli klare la vera starpunkto de la katolika Eklezio. Tiamaniere ni pli bone ekkonos la penson de la disiĝintaj gefratoj, kaj nia kredo estos al ili prezentata kun pli granda precizeco.

 

La ekumena formado

 

10. La instruado de la sankta teologio kaj de la aliaj studofakoj, precipe historiaj, devas esti plenumata ankaŭ laŭ ekumena aspekto, por ke ili ĉiam pli bone respondu al la realo de la faktoj. Estas tre grave, ke la estontaj paŝtistoj kaj pastroj bone konu la teologion zorge ellaboritan tiel, kaj ne en polemika maniero, precipe kiom koncernas la rilatojn de la disiĝintaj gefratoj kun la katolika Eklezio. Fakte, precipe de la formado de la pastroj dependas la instruo kaj la spirita formado de la fideluloj kaj de la religiuloj. Ankaŭ la katolikoj, kiuj prizorgas misiajn agadojn en tiuj landoj, en kiuj laboras aliaj kristanoj, devas koni, precipe hodiaŭ, la demandojn kaj la fruktojn kiuj naskiĝas de la ekumenismo en ilia apostolado.

 

Manieroj de esprimo kaj prezento de la doktrino de la kredo

 

11. La maniero kaj la metodo de eldiro de la katolika kredo neniel devas esti obstaklo por la dialogo kun la gefratoj. Estas nepre necese, ke oni prezentu plenklare la tutan doktrinon. Nenio estas pli fremda al la ekumenismo ol tiu falsa pacemo, kiu aliigas la purecon de la katolika doktrino kaj malheligas ties aŭtentikan kaj veran sencon.

 

Samtempe, la katolika kredo devas esti klarigata  pli profunde kaj pli precize, kun prezenta  maniero kaj per lingvaĵo kiuj povu esti komprenataj ankaŭ de la disiĝintaj gefratoj. Krome, en la ekumena dialogo, la katolikaj teologoj, fidelaj al la doktrino de la Eklezio, en la esploro kun la disiĝintaj gefratoj de la diaj misteroj, devas agi kun amo al la vero, kun karitato kaj kun humileco. Komparante la doktrinojn, ili memoru ke ekzistas iu ordo aŭ “hierarkio” en la veroj de la katolika doktrino, pro ties diversa rilato kun la fundamento de la kristana kredo. Tiamaniere oni preparos la vojon laŭ kiu, pere de  ĉi tiun frata rivalado, ĉiuj estos puŝataj al pli profunda kono kaj pli klara manifestado de la nesondeblaj riĉaĵoj de Kristo. (25)

 

La kunlaboro kun la disiĝintaj gefratoj

 

12. Ĉiuj kristanoj konfesu antaŭ ĉiuj popoloj sian kredon je Dio unu kaj triunueca, je la enkarniĝinta Filo de Dio, nia Elaĉetinto kaj Sinjoro, kaj per komuna peno en sia reciproka estimo, atestu pri nia espero, kiu ne trompas. Ĉar nuntempe oni starigas larĝaskale la kunlaboron en la socia kampo, ĉiuj homoj estas vokataj al ĉi tiu komuna entrepreno, sed eĉ pli prave tiuj, kiuj kredas je Dio, kaj tute precipe ĉiuj kristanoj, kaŭze de la nomo de Kristo per kiu ili estas provizitaj. La kunlaboro inter ĉiuj kristanoj vigle esprimas la unuiĝon kiu jam ekzistas inter ili, kaj metas en pli helan lumon la vizaĝon de Kristo Servanto. Ĉi tiu kunlaboro, jam realigita en ne malmultaj nacioj, devas esti pli kaj pli perfektigata - precipe en la nacioj kie estas disvolviĝanta iu socia aŭ teknika evoluo - jen en la justa estimigo de la digno de la homa persono, jen en la laboro por la antaŭenigo de la bono de la paco, jen en la socia apliko de la Evangelio, jen en la progresigo kun kristana spirito de sciencoj kaj de artoj, jen en la utiligo de ĉiaspecaj rimedoj kontraŭ nuntempaj malfeliĉoj, kiaj malsato kaj katastrofoj, analfabeteco kaj mizero, manko de loĝejoj kaj neegala distribuo de riĉeco. El ĉi tiu kunlaboro la kredantoj je Kristo povas facile lerni, kiel oni povas pli bone koni kaj pli multe estimi unu la alian, kaj kiel pliglatiĝas la vojo al la unueco de la kristanoj.

 

 

ĈAPITRO III

 

EKLEZIOJ KAJ EKLEZIAJ KOMUNUMOJ APARTIĜINTAJ DE LA ROMA APOSTOLA SEĜO

 

La diversaj disiĝoj

 

13. Ni nun turnas nian penson al la du ĉefaj kategorioj de disiĝoj kiuj damaĝis la senkudran tunikon de Kristo.

 

La unuaj el ili okazis en Oriento, ĉu pro la kontenstado de la dogmaj formuloj de la Koncilioj de Efeso kaj Kalcedono, ĉu, pli poste, pro la rompo de  la eklezia komuneco inter la Orientaj Patriarkoj kaj la Roma Seĝo.

 

La aliaj estiĝis, post pli ol kvar jarcentoj, en Okcidento, pro tiuj okazaĵoj kiuj kutime  estas konataj per la nomo "Reformacio". De tiam, multaj komunumoj, ĉu naciaj ĉu konfesiaj, disiĝis de la Roma Seĝo. Inter tiuj, en kiuj katolikaj tradicioj kaj institucioj parte ankoraŭ ekzistas, specialan lokon okupas la anglikana komunumo. Tamen ĉi tiuj diversaj disiĝoj multe malsamas unu de la alia ne nur pro siaj deveno, loko kaj tempo, sed precipe pro la naturo kaj la graveco de la demandoj koncernantaj la fidon kaj la strukturon de la eklezio. Pro tio ĉi tiu Sankta Koncilio, kiu nek malgravigas la diversajn kondiĉojn de la diversaj kristanaj komunumoj, nek preteratentas la ligilojn kiuj ankoraŭ ekzistas inter ili malgraŭ la disiĝo, decidas proponi la sekvontajn konsiderojn por prudenta ekumena agado.

 

 

1a. Speciala Konsidero pri la Orientaj Eklezioj

 

Karaktero kaj historio propra de la orientanoj

14. Dum multaj jarcentoj, la Eklezioj de Oriento kaj de Okcidento laŭiris ĉiu sian apartan vojon, tamen kunigitaj de la frata komuneco en la fido kaj en la sakramenta vivo, sub la direkto de la Roma Seĝo, akceptata laŭ komuna konsento, kaze ke inter ili estus naskiĝintaj malkonsentoj pri la fido aŭ la disciplino. Estas plezure por ĉi tiu Koncilio rememorigi al ĉiuj, inter la tre gravaj ceteraj aferoj, ke en Oriento viglas multaj apartaj aŭ lokaj Eklezioj, inter kiuj la Patriarkaj Eklezioj okupas la unuan lokon, kaj el ĉi tiuj, nemalmultaj fieras pri tio, ke ilin fondis la apostoloj mem. Tial, ĉe la Orientanoj granda estis kaj ankoraŭ estas la vigla zorgo konservi, en komuneco de  fido kaj de karitato, tiujn fratajn  rilatojn kiuj devas ekzisti, kiel inter fratinoj, inter la lokaj Eklezioj.

 

Same, oni ne devas forgesi ke, jam de la komenco, la Eklezioj de Oriento havis trezoron el kiu la okcidenta Eklezio ĉerpis multajn elementojn, en la kampo de liturgio, de la spirita tradicio, kaj de la jura ordo. Nek oni devas subtaksi la fakton, ke la fundamentaj dogmoj de la kristana fido pri la Triunuo kaj pri la Vorto de Dio kiu enkarniĝis el la Virgulino Maria estis difinitaj en ekumenaj Koncilioj okazigitaj en Oriento, kaj ke, por konservi ĉi tiun fidon, ĉi tiuj Eklezioj multe suferis kaj ankoraŭ suferas. La heredaĵo transdonita de la apostoloj estis akceptita laŭ malsamaj formoj kaj manieroj, kaj, ekde la pratempoj mem de la Eklezio, ĝi estis tie kaj tie diversmaniere evoluigita, ankaŭ pro la malsamecoj de karaktero kaj de vivkondiĉoj. Ĉio ĉi, krom la eksteraj kaŭzoj kaj ankaŭ pro manko de reciproka karitato kaj komprenemo, donis pretekston por la disiĝoj.

 

Tial, la Sankta Koncilio alvokas al ĉiuj, sed precipe al tiuj, kiuj intencas agadi por la restarigo de la sopirata plena komuneco inter la orientaj Eklezioj kaj la katolika Eklezio, laŭdeve konsideri ĉi tiun apartan kondiĉon de la naskiĝo kaj de la kresko de la orientaj Eklezioj, kaj la naturon de la siatempaj rilatoj inter ili kaj la Roma Seĝo antaŭ la disiĝo, kaj starigi al si justan juĝon pri ĉiuj ĉi tiuj aferoj. Ĉi tiu regulo, bone observata, multege kontribuos al la dialogo kiun oni volas estigi.

 

Liturgia kaj spirita tradicio de la orientanoj

 

15. Ankaŭ estas al ĉiuj konate, kun kia granda amo la kristanoj de Oriento celebras la sanktan liturgion, precipe tiun eŭkaristian, fonton de la vivo de la Eklezio kaj garantiaĵon pri la estonta gloro; en ĝi la fideluloj, kuniĝintaj kun sia episkopo, havas aliron al Dio la Patro pere de la Filo, la Vorto fariĝinta karno, mortinta kaj glorita, en la elverŝado de la Sankta Spirito, kaj ili eniras en komunecon kun la plej Sankta Triunuo, estante faritaj "partoprenantoj de la dia naturo". (2 Pet 1,4). Tial, per la celebrado de la Sankta Eŭkaristio en ĉiu el ĉi tiuj Eklezioj, la Eklezio de Dio estas konstruata kaj kreskas (26) kaj, per la kuncelebrado, manifestiĝas la komuneco inter ili.

 

En ĉi tiu liturgia kulto, la Orientanoj laŭdegas per belegaj himnoj Marian ĉiam Virgan, selene proklamitan sanktega patrino de Dio de la ekumena Koncilio de Efeso, por ke  Kristo, laŭ la Sanktaj Skriboj, estu agnoskita, en vera kaj propra senco,  Filo de Dio kaj Filo de Homo; simile, ili havigas grandajn omaĝojn al multaj sanktuloj, inter kiuj estas iuj Patroj de la Universala Eklezio.

 

Ĉar krome ĉi tiuj Eklezioj, kvankam disiĝintaj, posedas verajn sakramentojn - kaj precipe, danke al la apostola posteuleco, la sacerdotecon kaj la eŭkaristion - per kiuj ili estas ankoraŭ kunigitaj kun ni per striktegaj ligoj, iaspeca kunpartopreno en sanktaĵoj (communicatio in sacris), kiam estas taŭgaj cirkonstancoj kaj kun la aprobo de eklezia aŭtoritato, estas ne nur ebla, sed ankaŭ konsilinda.

 

Krome, en Oriento ankaŭ troviĝas la riĉaĵoj de tiuj spiritaj tradicioj kiuj esprimiĝas precipe en la monaĥa vivo. Tie, ja, ekde la gloraj tempoj de la sanktaj Patroj, floradis tiu monaĥa spiritualeco kiu poste disvastiĝis al la okcidenta mondo, kaj de kiu, kiel propra fonto, la latina monaĥa regulo prenis sian devenon, kaj poste de tempo al tempo ricevis novan viglecon. Pro tio oni varme rekomendas ke la katolikoj pli ofte aliru al ĉi tiuj riĉaĵoj de la orientaj Patroj, kiuj levas la tutan homon al la kontemplado de la diaj aferoj.

 

Ĉiuj sciu, ke la kono, la honorado, la konservado kaj la subtenado de la riĉega liturgia kaj spirita havaĵo de la orientanoj estas gravega por la fidela gardado de la plena kristana tradicio, por la repaciĝo inter la orientaj kaj la okcidentaj kristanoj.

Disciplino de la orientanoj

 

16. Krome jam de la unuaj tempoj la orientaj Eklezioj sekvis proprajn regularojn, sankciitajn de la sanktaj Patroj kaj de la koncilioj, ankaŭ ekumenaj. Ia diverseco de moroj kaj kutimoj, kiel ni supre memorigis, tute ne kontraŭas la unuecon de la Eklezio, eĉ ĝi pliigas ties belecon kaj konsistigas altvaloran helpon por la plenumo de ĝia misio. Tial la sankta koncilio, por forigi ĉian dubon, deklaras ke la Eklezioj de Oriento, memorante pri la necesa unueco de la tuta Eklezio, havas la povon regi sin laŭ siaj propraj disciplinoj, ĉar pli konformaj al la karaktero de iliaj fideluloj, kaj pli taŭgaj por favori la bonon de la animoj. La perfekta observo de ĉi tiu tradicia principo, verdire ne ĉiam respektita, estas unu el tiuj aferoj nepre postulataj kiel antaŭkondiĉo por la restarigo de la unueco.

 

Aparta karaktero de la orientanoj en la prezentado de la misteroj

 

17. Tio, kio estas supre dirita pri la prava diverseco, devas esti aplikata ankaŭ al la diversa eldiro de la teologiaj doktrinoj. Efektive, en la esploro pri la revelaciita vero, en Oriento kaj en Okcidento estis utiligitaj malsamajn vojoj kaj metodoj, por atingi la konon kaj la konfeson de la Diaj aferoj. Do ne estas mirige ke kelkaj aspektoj de la revelaciita mistero estas kelkfoje perceptataj en pli taŭga maniero kaj elmontrataj de unu pli bone ol de la alia, tiel ke oni povas diri, ke tiuj diversaj teologiaj formuloj ne malofte interkompletiĝas, anstataŭ interopozicii. Kiom koncernas la aŭtentikajn teologiajn tradiciojn de la orientanoj, oni devas agnoski ke ili estas elstare radikiĝintaj en la Sankta Skribo, estas flegataj kaj esprimataj en la liturgia vivo, estas nutrataj de la vivanta apostola tradicio, de la verkoj de la Patroj kaj de la orientaj asketaj verkistoj, kaj celas ĝustan aranĝon de la vivo, eĉ la plenan kontempladon de la kristana vero.

 

Ĉi tiu sankta Koncilio, dankante Dion pro tio ke multaj orientanoj gefiloj de la katolika Eklezio, kiuj gardas ĉi tiun riĉaĵon kaj deziras ĝin travivi kun pli granda pureco kaj pleneco, jam vivas en plena komuneco kun la gefratoj kiuj sekvas la okcidentan tradicion, deklaras ke ĉi tiu tuta riĉaĵo spirita kaj liturgia, disciplina kaj teologia, en ĝiaj diversaj tradicioj, apartenas al la plena katolika kaj apostola karaktero de la Eklezio.

 

Konkludo

 

18. Bone konsiderinte ĉiujn ĉi tiujn aferojn, ĉi tiu Sankta Koncilio solene ripetas la deklaron de la antaŭaj Koncilioj kaj de la romaj pontifikoj, nome, ke por restarigi aŭ konservi la komunecon kaj la unuecon kaj komunio estas necese «trudi nenian ŝarĝon krom tion, kio estas esenca». (Ago 15,28) Ĝi ankaŭ arde deziras ke ekde nun, en la diversaj institucioj kaj formoj de la vivo de la Eklezio, ĉiuj klopodoj strebu iom post iom al ĝia atingo, precipe per la preĝado kaj la frata dialogo pri la doktrino kaj la plej urĝaj paŝtistaj necesoj de nia tempo. Simile, ĝi rekomendas al la pastroj kaj al la fideluloj de la katolika Eklezio starigi rilatojn kun tiuj, kiuj jam ne loĝas en Oriento, sed for de sia patrolando. Tiamaniere kreskos la frata kunlaboro kun ili en spirito de karitato, ekskludante ĉian senton de disputema rivaleco. Se ĉi tiu agado estos tutkore antaŭenigita, la sankta Koncilio esperas ke, post forigo de la muro apartiganta la okcidentan Eklezion disde tiu orienta, fine oni havos unu solan hejmon fortike fonditan sur la angulŝtono, Kristo Jesuo, kiu el ambaŭ faros unu (27).

 

2a. Disiĝintaj Eklezioj kaj ekleziaj Komunumoj en Okcidento

 

Kondiĉo de ĉi tiuj Komunumoj

 

19. La Eklezioj kaj ekleziaj Komunumoj kiuj, aŭ en tiu gravega renversiĝo kiu komenciĝis en Okcidento jam ĉe la fino de Mezepoko, aŭ en postaj tempoj, disiĝis de la roma Apostola Seĝo, estas kunigitaj al la katolika Eklezio de speciala afineco kaj strikta rilato, ŝuldataj al la longa vivperiodo kiun en pasintaj jarcentoj la kristanaro travivis en eklezia komuneco.

 

Sed ĉar ĉi tiuj Eklezioj kaj ekleziaj Komunumoj, pro sia malsameco de deveno, de doktrino kaj de spirita vivo, tre varias ne nur kompare kun ni, sed ankaŭ inter si, estas tre malfacile ilin priskribi kun precizeco, kaj ni ne intencas tion fari ĉi tie.

 

Kvankam la ekumena movado kaj la deziro je paco kun la katolika Eklezio ankoraŭ ne estas ĉie firmiĝinta, ni nutras la esperon ke la ekumena sento kaj la reciproka estimo iom post iom kresku en ĉiuj.

 

Oni devas tamen rekoni, ke inter ĉi tiuj Eklezioj kaj ekleziaj Komunumoj kaj la katolika Eklezio ekzistas gravaj diverĝoj, ne nur de karaktero historia, sociologia, psikologia kaj kultura, sed precipe en la interpreto de la revelaciita vero. Por pli facile rekomenci la ekumenan dialogon malgraŭ ĉi tiuj diferencoj, ni volas ĉi tie emfazi iujn elementojn, kiuj povas kaj devas esti la bazo kaj la deirpunkto de tia dialogo.

La fido en Kristo

 

20. Nia penso sin turnas antaŭ ĉio al tiuj kristanoj kiu malkaŝe konfesas ke Jesuo Kristo estas Dio kaj Sinjoro, kaj la sola peranto inter Dio kaj homoj, por la gloro de unu sola Dio, Patro, Filo kaj Sankta Spirito. Ni ja scias, ke vere ekzistas ne malgravaj diverĝoj disde la doktrino de la katolika Eklezio ankaŭ pri Kristo enkarniĝinta Vorto de Dio kaj la elaĉeta agado, kaj tial pri la mistero kaj la ofico de la Eklezio, kaj la rolo de Maria en la sava agado. Ni tamen ĝojas, vidante ke niaj disiĝintaj gefratoj strebas al Kristo kiel fonto kaj centro de la eklezia komuneco. Kaptite de la deziro de la unueco kun Kristo, ili estas puŝataj serĉi ĉiam pli la unuecon, kaj ankaŭ ĉie atesti pri ilia fido inter la popoloj.

 

Studo de la Sankta Skribo

 

21. La amo kaj la respektego  - preskaŭ la kulto - al la Sankta Skribo, kondukas niajn gefratojn al konstanta kaj diligenta studado de la sankta libro. La evangelio, ja, «estas la potenco de Dio al savo por ĉiu kiu kredas, al la judoj unue kaj ankaŭ al la grekoj». (Rom 1,16)

 

Alvokante la Sanktan Spiriton, ili serĉas en la sama Sankta Skribo Dion, kiu parolas al ili en Kristo, antaŭanoncita de la profetoj, Vorto de Dio enkarniĝinta por ni. Ili kontemplas en la Sankta Skribo la vivon de Kristo kaj tion, kion la Dia Majstro instruis kaj faris por la savo de la homoj, precipe la misterojn de lia morto kaj resurekto.

 

Sed kiam la kristanoj disiĝintaj disde ni asertas la dian aŭtoritaton de la Sanktaj Libroj, ili malsamopinias ol ni - kaj verdire iuj laŭ unu maniero, iuj laŭ alia - koncerne la rilaton inter la Sankta Skribo kaj la Eklezio. Laŭ la katolika kredo, fakte, la aŭtentika instruado de la Eklezio havas specialan lokon en la prezento kaj en la predikado de la skriba vorto de Dio.

 

Tamen, en la dialogo, la Sankta Skribo konsistigas elstaran instrumenton en la potenca mano de Dio por la atingo de tiu unueco, kiun la Savanto proponas al ĉiuj homoj.

 

La sakramenta vivo

 

22. Per la sakramento de bapto, kiam laŭ la starigo de Nia Sinjoro ĝi estas laŭregule havigita kaj ricevita kun la postulataj internaj disponoj, la homo estas vere enkorpigita en la krucumitan kaj gloritan Kriston, kaj estas renaskita por partopreni en la dia vivo, laŭ la vortoj de la apostolo: «Vi estis enterigitaj kun li en bapto, kaj en li vi ankaŭ estis kunlevitaj - per fido al la agado de Dio, kiu lin levis el la mortintoj». (28)

 

Bapto do konsistigas la sakramentan ligon de la unueco, kiu ekzistas inter ĉiuj, kiuj per ĝi estis renaskitaj. Tamen bapto, per si mem, estas nur komenco kaj inaŭguro, kiu tute celas al la akiro de la pleneco de la vivo en Kristo. Bapto, tial, estas antaŭaranĝita al la kompleta fidkonfeso, al la kompleta enkorpigo en la savan institucion, tia, kia Kristo volis ke ĝi estu, kaj, fine, al la kompleta enigo en la eŭkaristian komunumon.

 

La ekleziaj Komunumoj disiĝintaj de ni, kvankam mankas al ili la pleneco de unueco kun ni devenanta el la bapto, kaj kvankam ni kredas ke, precipe pro la manko de la sakramento de ordino, ili ne konservis la veran kaj plenan substancon de la eŭkaristia mistero, tamen, dum en la sankta Vespermanĝo ili memorigas la morton kaj resurekton de la Sinjoro, ili konfesas ke en la komunio kun Kristo estas signifata la vivo kaj ke ili atendas lian gloran venon. Tial la instruado koncernanta la  Vespermanĝon de la Sinjoro, la aliajn sakramentojn, la dian kulton kaj la oficojn de la Eklezio, devas esti temo de la dialogo.

 

La vivo en Kristo

 

23. La kristana vivo de ĉi tiuj gefratoj estas nutrata de la fido al Kristo kaj profitas la gracon de la bapto kaj de la aŭskultado de la Vorto de Dio. Ĝi krome manifestiĝas en la privata preĝado, en la meditado pri la Biblio, en la vivo de la kristana familio, en la kulto de la komunumo kuniĝinta por laŭdi Dion. Cetere, ilia kulto kelkfoje montras gravajn elementojn  de la komuna antikva liturgio.

 

Ilia fido al Kristo donas fruktojn en laŭdado kaj dankado pro la bonfaroj ricevitaj el Dio; al tio aldoniĝas vigla sento de justeco kaj sincera karitato al la proksimulo. Kaj ĉi tiu agema fido ankaŭ estigis ne malmultajn instituciojn por mildigi la spiritajn kaj korpajn afliktojn, por la

edukado de la junularo, por igi pli homaj la sociajn kondiĉojn de la vivo, por estigi ĉie stabilan pacon.

 

Kvankam en la morala kampo multaj kristanoj ne ĉiam komprenas la Evangelion laŭ la sama maniero kiel la katolikoj, kaj ne allasas la samajn solvojn por la pli malfacilaj problemoj de la nuntempa socio, ili tamen volas kiel ni aliĝi al la vorto de Kristo kiel fonto de la kristana virto, kaj obei la ordonon de la Apostolo: «Kaj kion ajn vi faras per vorto aŭ ago, faru ĉion en la nomo de la Sinjoro Jesuo Kristo, dankante Dion, la Patron, per li». (Kol 3,17) De ĉi tie povas komenciĝi la ekumena dialogo pri la morala apliko de la Evangelio.

 

Konkludo

 

24. Tiel mallonge prezentinte la kondiĉojn por la plenumo de la ekumena agado kaj la principojn laŭ kiuj ĝi estu reguligata, ni fidoplene turnas la okulojn al la estonteco. Ĉi tiu sankta koncilio instigas la fidelulojn sin deteni de ĉiu ajn supraĵeco aŭ neprudenta fervoro, kiuj povus malutili al la vera progreso de la unueco. Fakte, ilia ekumena agado ne povas esti alia ol plene kaj sincere katolika, nome, fidela al la vero kiun ni ricevis de la apostoloj kaj de la Patroj, konforma kun la kredo kiun la katolika Eklezio ĉiam konfesis; samtempe, ĝi celas al tiu pleneco laŭ kiu la Sinjoro volas ke lia Korpo kresku dum la jarcentoj.

 

Ĉi tiu sankta Koncilio vigle deziras, ke la iniciatoj de la gefiloj de la katolika Eklezio disvolviĝu kune kun tiuj de niaj disiĝintaj gefratoj, sen ke iu ajn malhelpo estu metata al la vojoj de la Providenco, kaj sen ke iel ajn oni damaĝu la estontajn impulsojn de la Sankta Spirito. La Koncilio krome deklaras sian konscion, ke ĉi tiu sankta intenco repacigi ĉiujn kristanojn en la unueco de unusola kaj unika Eklezio de Kristo, superas la homajn fortojn kaj dotojn. Tial la Koncilio metas sian esperon en la preĝon de Kristo por la Eklezio, en la amon de la Patro por ni, kaj en la potencon de la Sankta Spirito. «La espero ne hontigas, ĉar la amo de Dio estas verŝita en niajn korojn per la Sankta Spirito, kiu estas donita al ni». (Rom 5,5)

 

Ĉiuj kaj unuopaj aferoj fiksitaj en ĉi tiu Dekreto estis favore akceptitaj de la Patroj de la sankta Koncilio. Kaj Ni, per la apostola aŭtoritato donita al Ni de Kristo kaj kune kun la Respektegindaj Patroj, en la Sankta Spirito ilin aprobas, dekretas kaj starigas, kaj ordonas ke ĝi estu promulgata por la gloro de Dio.

 

Donita en Romo ĉe Sankta Petro, la 21an de novembro, 1964.

 

Mi Paŭlo Episkopo de la Katolika Eklezio

 

Sekvas la subskriboj de la Patroj

 

 

 

Notoj

 

(1) Kp 1 Kor 1,13.

(2) Kp 1 Joh 4,9; Kol 1,18-20; Joh 11,52.

(3) Kp Joh 13,34.

(4) Kp Joh 16,7.

(5) Kp 1 Kor 12,4-11.

(6) Kp Mat 28,18-20 kompare kun Joh 20,21-23.

(7) Kp Mat 16,19 kompare kun Mat 18,18.

(8) Kp Luk 22,32.

(9) Kp Joh 21,15-17.

(10) Kp Efe 2,20.

(11) Kp 1 Pet 2,25; 1a Vat. Konc., Konst. Pastor Aeternus

(12) Kp Jes 11,10-12.

(13) Kp Efe 2,17-18 kompare kun Mar 16,15.

(14)  Kp 1 Pet 1,3-9.

(15) Kp 1 Kor 11,18-19; Gal 1,6-9; 1 Joh 2,18-19.

(16) Kp 1 Kor 1,11ss; 11,22.

(17) Kp Koncilio de Florenco, Sesio 8a, Dekreto Exultate Deo

(18) Kp S. Aŭgusteno, In Ps. 32, Enarr. II, 29: PL 36, 299.

(19) Kp 4a Lat. Konc., Konstitucio 4a; 2a Konc. de Liono (1274), Kredkonfeso de Mikaelo Paleologo; Konc. de Florenco, Sesio 6a (1439), Difino Laetentur caeli

(20) Kp Jak 1,4; Rom 12,1-2.

(21) Kp  2 Kor 4,10; Fil 2,5-8.

(22) Kp Efe 5,27.

(23) Kp 5a Lat. Konc., Sesio 12a, Konst. Costituti

(24) Kp Efe 4,23.

(25) Kp Efe 3,8 

(26) Kp S. Johano Krizostomo, In Ioannem Homilia XLVI: PG 59, 260-262.

(27) Kp Konc. de Florenco, Sesio 6a, Difino Laetentur caeli

(28) Kp Kol 2,12

 

 

 

(Laŭ la itala teksto neoficiale tradukis Antonio De Salvo, la 21an de novembro 2014)